Χαρτί

Γενικές πληροφορίες

Η Ε.Ε. για πρώτη φορά εισήγαγε μέτρα για τη διαχείριση των αποβλήτων συσκευασίας που εντοπίζονταν εντός της επικράτειάς της στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Η Οδηγία 85/339/ΕΟΚ έθετε κανόνες για την παραγωγή, εμπορία, χρήση, ανακύκλωση και επαναπλήρωση των συσκευασιών υγρών τροφίμων καθώς και για τη διάθεση των χρησιμοποιημένων συσκευασιών. 

Για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών πτυχών των συσκευασιών και των αποβλήτων συσκευασίας, ορισμένα κράτη μέλη άρχισαν να θεσπίζουν τα δικά τους μέτρα στον τομέα αυτό. Κατά συνέπεια, εμφανίστηκαν αποκλίνουσες εθνικές πολιτικές, μια κατάσταση που απαιτούσε εναρμόνιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για την εναρμόνιση των εθνικών μέτρων σχετικά με τη διαχείριση των συσκευασιών και των αποβλήτων συσκευασίας και για την πρόληψη ή τη μείωση των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον εκδόθηκε η οδηγία 94/62 / ΕΚ. 

Η ενσωμάτωσή της στο εθνικό δίκαιο έγινε με το νόμο 2939/2001, ο οποίος καθόριζε  τις γενικές αρχές της εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας, τις υποχρεώσεις των διαχειριστών συσκευασίας,  τους όρους και τις προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση της συσκευασίας και των αποβλήτων συσκευασίας, τους όρους έγκρισης και λειτουργίας των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών καθώς και τους αρχικούς στόχους ανάκτησης και ανακύκλωσης των αποβλήτων συσκευασίας σε εθνικό επίπεδο. (ΠΗΓΗ : eoan.gr)

Από τότε έως και σήμερα, έχουν υπάρξει σειρά τροποποιητικών νομοθετημάτων τα οποία έχουν διαμορφώσει τις σύγχρονες απαιτήσεις και το τοπίο στην «εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων», αυξάνοντας κάθε φορά επίσης και τα ποσοστά ανακύκλωσης που θα πρέπει να επιτύχουμε ώστε να συμβαδίζουμε με τις εκάστοτε Ευρωπαϊκές Οδηγίες.

Οι συσκευασίες διαχωρίζονται σύμφωνα με το υλικό κατασκευής τους σε : 

α) γυάλινες, β) πλαστικές, γ) μεταλλικές (αλουμινίου - λευκοσιδήρου), δ) χάρτινες, οι οποίες είναι και οι συνηθέστερες που συναντάμε στην καθημερινότητά μας αλλά υπάρχουν επίσης και οι ε) συνθετικές, στ) ξύλινες και ζ) μεικτές.

Για να γίνει το χαρτί, όπως και κάθε άλλο προϊόν, χρειαζόμαστε την πρώτη ύλη, όπου στην προκειμένη περίπτωση ονομάζεται κυτταρίνη και ο άνθρωπος την προμηθεύεται κυρίως από τα δέντρα. Πιο συγκεκριμένα, για να δημιουργηθεί ένας τόνος χαρτιού, θα πρέπει να κοπούν περίπου 17 ολόκληρα δέντρα ώστε να έχουμε αρκετή ποσότητα κυτταρίνης για την δημιουργία του. 

Τι σημαίνει όμως αυτό για το περιβάλλον και κατ' επέκταση για τον ίδιο τον άνθρωπο, που αποτελεί απλά ένα μέρος του :  

1) Αυτά τα 17 δέντρα, θα συγκρατούσαν με τις ρίζες τους τα νερά της βροχής, εμποδίζοντας τις πλημμύρες μετά από μία βροχόπτωση. 

2) Αυτά τα 17 δέντρα, θα προσέφεραν καταφύγιο και ζωή σε διάφορα ζώα και φυτά, (που σε πολλές περιπτώσεις αυτά μπορεί να είναι και σπάνια) αποτελώντας από μόνα τους ένα μικρό οικοσύστημα. Επιλέγοντας να κόψουμε τα συγκεκριμένα δέντρα για να δημιουργήσουμε χαρτί στερούμε από τις νέες γενιές την ευκαιρία να γνωρίσουν τα συγκεκριμένα είδη από κοντά.  

3) Αυτά τα 17 δέντρα, θα απορροφούσαν περίπου 17 τόνους διοξειδίου του άνθρακα (το οποίο αποτελεί ένα από τα βασικά «αέρια του θερμοκηπίου») και θα προσέφεραν πίσω αντίστοιχα, περίπου 12 τόνους οξυγόνο για να αναπνεύσουμε. 

Αντιθέτως, αν οδηγούμε κάθε φορά τις χάρτινες συσκευασίες μας ή τα λοιπά προϊόντα από χαρτί - χαρτόνι για ανακύκλωση και τα χρησιμοποιήσουμε στην συνέχεια ως πρώτη ύλη : 

• θα καταφέρναμε να εξοικονομήσουμε σημαντικές «παρθένες» πρώτες ύλες, 
• θα χρειαζόμασταν λιγότερη ενέργεια και νερό για να δημιουργήσουμε ξανά χαρτί - χαρτόνι,  
• θα προκαλούσαμε λιγότερη ρύπανση στο περιβάλλον και ιδίως από την χρήση χημικών και 
• θα καταφέρναμε να στείλουμε πολύ λιγότερες ποσότητες σκουπιδιών στον Χ.Υ.Τ.Α / Χ.Υ.Τ.Υ. άρα θα μειώναμε ακόμα περισσότερο τον όγκο εκεί και θα αυξάναμε τον χρόνο ζωής τους. 

Επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί ότι, μία χάρτινη συσκευασία θα χρειαστεί περίπου 5 χρόνια ώστε να καταφέρει να αποσυντεθεί τελείως ενώ για να καταναλώσουμε το περιεχόμενό της, μπορεί να μας πάρει μόλις λίγα λεπτά της ώρας. Αντίστοιχα, μία εφημερίδα θα χρειαστεί περίπου 2 – 4 εβδομάδες. 

Σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι οι χάρτινες συσκευασίες απορρίπτονται σε διαφορετικό κάδο συλλογής (μπλε κάδος) ενώ τα λοιπά προϊόντα από χαρτί – χαρτόνι και το έντυπο υλικό θα πρέπει να απορρίπτεται στον κίτρινο κάδο. Σε περίπτωση απουσίας του κίτρινου κάδου χωριστής συλλογής έντυπου υλικού και λοιπών προϊόντων χαρτιού – χαρτονιού, τότε και αυτά απορρίπτονται προσωρινά στον μπλε κάδο. 

Οι πολίτες λοιπόν, οφείλουν να εφαρμόζουν αποτελεσματικά «Διαλογή στην Πηγή» στην καθημερινότητά τους, δηλαδή να διαχωρίζουν τα απορρίμματά τους σύμφωνα με την φύση τους ή με το υλικό κατασκευής τους και να απορρίπτονται χωριστά και καθαρά από ξένες προσμίξεις (π.χ. καπάκια) στον ανάλογο κάδο χωριστής συλλογής τους.